James Parker - Σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα ο σχεδιαστής της ανάρτησης του Yamaha GTS1000

Αγωνιζόμενος, ανήσυχος και εφευρετικός μηχανικός
James Parker RADD
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

20/7/2023

Στις 11 Ιουλίου του 2023, σε ηλικία 76 ετών, απεβίωσε ο James Parker, 10 ημέρες αφότου τον είχε χτυπήσει αυτοκίνητο την ώρα που περπατούσε, κοντά στο σπίτι του στη Santa Fe. Ο Αμερικανός μηχανολόγος και σχεδιαστής ήταν γνωστός για το επαναστατικό μπροστινό σύστημα μοτοσυκλέτας RADD που βγήκε σε μαζική παραγωγή στη Yamaha GTS1000 το 1993.

Ο Parker μεγάλωσε στην Καλιφόρνια αλλά και στην Ινδία, ενώ σπούδασε Design στο Πανεπιστήμιο του Stanford. Στη δεκαετία του 1970 υπήρξε συνιδρυτής σε εταιρεία αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στη Santa Fe, όμως η μεγάλη του αγάπη ήταν η μοτοσυκλέτα, όντας κι ο ίδιος φανατικός αναβάτης, αγωνιζόμενος και σχεδιαστής πρωτότυπων μηχανολογικών εφαρμογών.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ίδρυσε την εταιρεία Rationally Advanced Design Development (RADD), ήτοι Λογικά Προηγμένη Σχεδιαστική Εξέλιξη, με κύριο στόχο την εξέλιξη και την προώθηση ενός επαναστατικού μπροστινού συστήματος ανάρτησης και διεύθυνσης για μοτοσυκλέτα.

Elf-X

Κύρια έμπνευση του Parker στον σχεδιασμό του RADD -που διαχώριζε τα συστήματα ανάρτησης και διεύθυνσης μπροστά-, ήταν η πρωτότυπη Elf X του Γάλλου σχεδιαστή Andre de Cortanze. Ο Cortanze με το δικό του επαναστατικό σύστημα ανάρτησης-διεύθυνσης είχε δηλώσει πως είχε 4 στόχους: να χαμηλώσει το κέντρο βάρους, να προσδώσει φυσικά χαρακτηριστικά αντί-βύθισης (antidive) στο σύστημα, να μειώσει το βάρος και να την ενσωματώσει στο πλαίσιο. Οι δευτερεύοντες στόχοι ήταν η επίτευξη του ιδανικού 50/50 στην κατανομή βάρους μπροστά και πίσω, η μείωση της οπισθέλκουσας (Cx), και η ταχύτερη αλλαγή τροχών -κυρίως για αγωνιστική χρήση. Επιπλέον βελτιωμένη ήταν η ροή αέρα στο ψυγείο και ρυθμιζόμενη η γεωμετρία της ανάρτησης και του συστήματος διεύθυνσης.

RADD

Επιστρέφοντας στον Αμερικανό σχεδιαστή, ο Parker κατέθεσε τις πρώτες του πατέντες το 1983, και παρουσίασε το σύστημα RADD σε πρωτότυπη μορφή το 1984. Ο ίδιος ανέφερε ως πλεονεκτήματα του συστήματος του την βελτιωμένη ακαμψία απέναντι στο συμβατικό πιρούνι -που ενεργεί ως μοχλός στο πλαίσιο, πολλαπλασιάζοντας τα φορτία-, με το RADD να μην υποφέρει από παρόμοια συμπεριφορά, αφού ουσιαστικά αποτελεί τμήμα του πλαισίου.

James Parker RADD

Ο Parker ευτύχησε να δει το σύστημα RADD να περνά σε μαζική παραγωγή, μέσω της sport-touring μοτοσυκλέτας Yamaha GTS1000 που ξεκίνησε να πωλείται το 1993, φέροντας πλαίσιο που η Yamaha ονόμαζε Omega (Ωμέγα) λόγω του σχήματος του σε συνδυασμό με τα ψαλίδια εμπρός και πίσω. Η GTS1000 έφερε τετρακύλινδρο εν σειρά κινητήρα από FZR1000, με μειωμένη απόδοση 100 hp, ενώ διέθετε ηλεκτρονικό ψεκασμό και ABS.

Δυστυχώς, παρά τα εντυπωσιακά για την εποχή χαρακτηριστικά της, η GTS απέτυχε εμπορικά -κυρίως λόγω της πολύ υψηλής τιμής της-, και σταμάτησε να πωλείται στις Η.Π.Α. το 1994, ενώ παρέμεινε στην παραγωγή στον υπόλοιπο κόσμο μέχρι το 1999.

James Parker RADD

Θυμίζουμε πως πριν η Yamaha παρουσιάσει το GTS1000, είχε δείξει στο Tokyo Motor Show του 1989 την φουτουριστική πρωτότυπη μοτοσυκλέτα Morpho (και το 1991-1992 τη Morpho II), που χρησιμοποιούσε το RADD, και είχε ρυθμιζόμενο τιμόνι, ρυθμιζόμενα μαρσπιέ και ρυθμιζόμενη σέλα.

James Parker RADD

Το σύστημα RADD είχε ένα σημαντικό μειονέκτημα, καθώς το μονόμπρατσο ψαλίδι δεν επέτρεπε τη χρήση και δεύτερου δίσκου μπροστά, ενώ για να βοηθήσει την πέδηση σε κάποια από τα πρωτότυπα δίκυκλα του που φόρεσαν το σύστημα, ο Αμερικανός τοποθέτησε και δεύτερη δαγκάνα μπροστά. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως το GTS1000 διέθετε εξαπίστονη δαγκάνα μπροστά για τον ίδιο σκοπό.

James Parker RADD

Η σχεδιαστική δουλειά του Parker δεν περιορίστηκε όμως στο RADD, έχοντας σχεδιάσει κι ένα εναλλακτικό σύστημα οπίσθιας ανάρτησης, διαφορετικό από το paralever της BMW, ένα σύστημα κίνησης μοτοσυκλέτας και στους δυο τροχούς, ημί-ενεργητικές αναρτήσεις, και το πλαίσιο της ηλεκτρικής Mission R που κυριάρχησε στο Πρωτάθλημα TTXGP/FIM του 2011, μεταξύ άλλων.

James Parker RADD

Πολλές από τις πρωτότυπες μοτοσυκλέτες του Parker βρίσκονται ως εκθέματα στο Advanced Design Center του Barber Vintage Motorsports Museum στο Birmingham της Alabama

Ετικέτες

Τέλος εποχής για KTM RC 390: Οι Ινδοί αποφάσισαν να πωλείται μόνο στην Ινδία

Ισχνές παγκόσμιες πωλήσεις - Συνεχίζει μόνο στην Ινδία
KTM RC 390
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

23/12/2025

Η KTM επιβεβαίωσε επίσημα ότι η RC 390 αποσύρεται από όλες τις αγορές πλην της Ινδίας, βάζοντας τίτλους τέλους σε μια πορεία πάνω από μιας δεκαετίας για την μικρή sport μοτοσυκλέτα της.

Η KTM αποφάσισε να διακόψει την παγκόσμια διάθεση της RC 390, καθώς η ζήτηση τα τελευταία χρόνια δεν ήταν επαρκής για να δικαιολογήσει τη συνέχιση της εξαγωγής στις περισσότερες αγορές

Ως αποτέλεσμα, η RC 390 θα εξαφανιστεί από τις ευρωπαϊκές και λοιπές διεθνείς αγορές, με τα υπάρχοντα αποθέματα των αντιπροσώπων να αναμένεται να διατεθούν εντός του 2026. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει μία σημαντική εξαίρεση, η Ινδία. Εκεί, η KTM θα συνεχίσει την παραγωγή και διάθεση του μοντέλου, καθώς η ζήτηση παραμένει αρκετά ισχυρή ώστε να δικαιολογεί τη συνέχιση της ζωής του.

RC 390

Δεν είναι τυχαίο ότι η Ινδία αποτελεί σήμερα τη μοναδική αγορά με επαρκή εμπορική δυναμική για την RC 390, ειδικά αν ληφθεί υπόψη ότι εκεί εδρεύει και η Bajaj, που είναι πλέον η μητρική εταιρεία της KTM. Η συγκεκριμένη αγορά φαίνεται να στηρίζει ακόμη τις μικρού κυβισμού sport μοτοσυκλέτες, σε αντίθεση με την Ευρώπη, όπου το ενδιαφέρον έχει στραφεί περισσότερο σε adventure, naked και crossover μοντέλα.

RC 390

Η KTM RC 390 παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2014, βασισμένη στην πλατφόρμα της Duke 390, και δέχθηκε αρκετές αναβαθμίσεις κατά τη διάρκεια της πορείας της. Η τελευταία σημαντική ανανέωση ήρθε το 2022, με την προσθήκη έγχρωμης TFT οθόνης, εξελιγμένων ηλεκτρονικών με cornering λειτουργίες και αναβαθμισμένο σύστημα ψύξης.

Είναι η πρώτη αλλαγή που βλέπουμε στην γκάμα της KTM να έχει αποφασιστεί από την νέα διοίκηση και όπως ήταν αναμενόμενο, γίνεται με ξεκάθαρη τοποθέτηση ως προς το κόστος και μόνο. Ελπίζουμε πως αυτή η πρακτική δεν θα έχει αντίκτυπο στις μεγαλύτερες κατηγορίες

RC 390

Η απόφαση αυτή έρχεται μάλιστα σε μια περίοδο που η KTM έχει επενδύσει σημαντικά στην οικογένεια των 390. Το 2024 παρουσίασε τον νέο κινητήρα των 399 cc στη Duke 390, ενώ ακολούθησαν τα 390 Enduro R, 390 SMC R και τα νέα 390 Adventure R και Adventure X, δείχνοντας ξεκάθαρα τη στρατηγική στροφή της προς άλλες κατηγορίες.

Αν και η απώλεια μιας sport μοτοσυκλέτας από τη γκάμα είναι πάντα στενάχωρη για τους φίλους της κατηγορίας, η κίνηση της KTM δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη, ειδικά υπό το πρίσμα των πρόσφατων οικονομικών δυσκολιών και των αλλαγών στη διοίκηση με την αυξημένη εμπλοκή της Bajaj. Το γεγονός ότι η RC 390 παραμένει ζωντανή στην Ινδία υπογραμμίζει, πάντως, τη σημασία των αναδυόμενων αγορών αναψυχής για το μέλλον της παγκόσμιας μοτοσυκλέτας.

Ετικέτες