ΚΤΜ: Πατέντες για ημι-αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων

Αφορά αρχικά τη σειρά 1290
KTM Αυτόματο κιβώτιο
Από το

motomag

26/5/2023

Σύμφωνα με σχέδια που είδαν το φως της δημοσιότητας, η ΚΤΜ φαίνεται να εργάζεται πάνω στην δημιουργία ενός ημι-αυτόμαυτου κιβωτίου το οποίο θα λειτουργεί με τη χρήση φυγοκεντρικού συμπλέκτη, ενώ ένας μηχανισμός θα αποτρέπει την μοτοσυκλέτα από το να κινηθεί όταν αυτή είναι σταθμευμένη

Όπως μαρτυρούν οι πωλήσεις των μοντέλων της Honda με DCT, η οδήγηση μοτοσυκλέτας χωρίς να είναι απαραίτητη η χρήση της μανέτας του συμπλέκτη για την αλλαγή ταχυτήτων, κερδίζει συνεχώς έδαφος. Ωστόσο, το σύστημα διπλού συμπλέκτη της Honda είναι αρκετά βαρύ (+10kg) και απαιτεί διάφορα ηλεκτρονικά και υδραυλικά συστήματα για να λειτουργήσει, καθιστώντας το αρκετά περίπλοκο.

Στην προκειμένη περίπτωση το σύστημα της KTM, μοιάζει περισσότερο με το SCS (Smart Clutch System) που χρησιμοποιεί η MV Agusta στο Turismo Veloce. Όπως εκεί, έτσι και εδώ βλέπουμε ότι χρησιμοποιείται ένας φυγοκεντρικός συμπλέκτης -όπως στα σκούτερ-, ο οποίος μειώνει την περιπλοκότητα του συστήματος και το βάρος του.

KTM Ημί-αυτόματο κιβώτιο

Όπως φαίνεται στα σχέδια, ο μηχανισμός της ΚΤΜ χρησιμοποιεί βραχίονες και ξεχωριστή μονάδα ελέγχου για την αλλαγή των ταχυτήτων, που συνεργάζονται με τον φυγοκεντρικό συμπλέκτη.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τρόπος με τον οποίο η ΚΤΜ αντιμετωπίζει στα συγκεκριμένα σχέδια το πρόβλημα που έχει εν γένει ο φυγοκεντρικός συμπλέκτης. Αυτό, έχει να κάνει με το γεγονός ότι σε στάση το κιβώτιο απεμπλέκεται εντελώς από τον υπόλοιπο κινητήρα. Επομένως στην περίπτωση μας είναι αδύνατον να μπει ταχύτητα, με συνέπεια να ενέχει ο κίνδυνος να τσουλήσει η μοτοσυκλέτα, στην περίπτωση που έχεις παρκάρει σε κεκλιμένο επίπεδο.

Γι’ αυτό τον λόγο, οι περισσότερες εταιρείες έχουν εξοπλίσει τα σκούτερ τους με ένα μοχλό στο τιμόνι που εκτελεί χρέη χειρόφρενου, συνήθως χρησιμοποιώντας ένα επιπλέον έμβολο στους δίσκους που πιάνει όταν χρησιμοποιηθεί ο μοχλός,. Το ίδιο κάνει και η Honda στα DCT μοντέλα της με χαρακτηριστικό παράδειγμα την CRF1100 Africa Twin όπου στον πίσω δίσκο υπάρχει ένα επιπλέον έμβολο που ενεργοποιείται όταν ο αναβάτης τραβήξει τον μοχλό στο αριστερό grip προς τα μέσα, όπως και η MV Agusta που αναφέραμε παραπάνω. Κάτι τέτοιο όμως, δεν αποτρέπει την κατά λάθος απενεργοποίηση του συστήματος, μιας και ο μοχλός είναι σχετικά εύκολα προσβάσιμος.

KTM Ημί-αυτόματο κιβώτιο

Η ΚΤΜ, όπως φαίνεται στα σχέδια, κάνει κάτι διαφορετικό. Χρησιμοποιεί ένα μοχλό σχήματος “L” που κλειδώνει τα γρανάζια στη θέση τους. Ο τρόπος που θα το κάνει αυτό είναι ότι όταν η μοτοσυκλέτα είναι σταματημένη και έχει επιλεχθεί η θέση “Park”, τότε ένα κομμάτι του μοχλού εμπλέκεται στα δόντια ενός από τα γρανάζια της πρωτεύουσας μετάδοσης, κλειδώνοντας το κιβώτιο ταχυτήτων. Ο έλεγχος του μοχλού γίνεται ηλεκτρονικά, όπως φαίνεται από τα σχέδια CAD όπου κάτω από τα γρανάζια υπάρχει κάτι που μοιάζει με σερβομηχανισμό, και πιθανότατα δεν θα απενεργοποιείται όσο η μοτοσυκλέτα είναι σβηστή, προσθέτοντας πόντους και στην ασφάλεια.

Αν και τα σχέδια CAD έχουν ιδιαίτερα λεπτομερή περιγραφή του συστήματος, δεν δίνουν περισσότερες πληροφορίες για το πώς ο αναβάτης θα μπορεί να αλλάζει χειροκίνητα ταχύτητες. Η Honda έχει επιλέξει να τοποθετήσει κουμπιά στο χειριστήριο με τα οποία μπορείς να αλλάξεις σχέσεις στο κιβώτιο, χειροκίνητα. Η περίπτωση της MV Agusta, στην οποία μοιάζει και περισσότερο το σύστημα της ΚΤΜ, χρησιμοποιεί έναν φυγοκεντρικό συμπλέκτη που σε συνδυασμό με το quickshifter up/down και τον παραδοσιακό λεβιέ στο πόδι, επιτρέπει να αλλάξεις ταχύτητα χωρίς να χρησιμοποιήσεις τον συμπλέκτη. Στην περίπτωση όμως της πατέντας που κατοχύρωσε η ΚΤΜ, αναφέρεται ότι και οι δύο τρόποι λειτουργίας είναι εφικτοί, χωρίς να δίνει περισσότερες πληροφορίες για το ποιο από τα δύο σκοπεύει να χρησιμοποιήσει.

Ο μηχανισμός αυτός, όπως φαίνεται από τα τόσο λεπτομερή σχέδια που δείχνουν μέχρι και τους αριθμούς στο γρανάζι της πρώτης σχέσης (έτσι γίνεται γνωστό και σε ποιον κινητήρα έχει εφαρμοστεί), σχετίζεται με τον LC8 V2 κινητήρα της ΚΤΜ των 1301 κυβικών. Επομένως, τα μοντέλα που θα μπορούσε να εφαρμοστεί αρχικά σαν τεχνολογία είναι τα Super Adventure S / R και 1290 Super Duke R / GT, σε επόμενη ανανέωσή τους.

Ετικέτες

MotoGP - Νέα ηλεκτρονική λειτουργία κάνει πρεμιέρα στο Αυστριακό Grand Prix

Το σύστημα Stability Control θα παρουσιαστεί με την αναβάθμιση της ECU στο Grand Prix Αυστρίας.
MotoGP Stability Control
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

13/8/2025

Μια σημαντική νέα ηλεκτρονική λειτουργία θα κάνει το ντεμπούτο της στο Grand Prix Αυστρίας αυτό το Σαββατοκύριακο, με την τελευταία αναβάθμιση της ECU του MotoGP να εισάγει το Stability Control.

Ενώ το traction control, που διαχειρίζεται τη ροπή παρακολουθώντας την ολίσθηση (σπινιάρισμα) του τροχού, υπάρχει από το 2016 όταν εισήχθη το ενοποιημένο λογισμικό της ECU, τώρα θα προστεθεί το stability control, γνωστό και ως slide control.

Αυτό το πιο εξελιγμένο σύστημα μετρά επιπλέον παραμέτρους, όπως τον βαθμό πλευρικής μετατόπισης σε σχέση με την εμπρόσθια κίνηση και τη γωνία κλίσης, πριν αποφασίσει αν θα μειώσει τη ροπή.

Μία από τις αδυναμίες του traction control είναι η σωστή διαχείριση του σπινιαρίσματος σε μεγάλες κλίσεις. Αυτό μπορεί να σημαίνει είτε ανεπαρκή μείωση του σπινιαρίσματος, είτε το αντίθετο: απότομη μείωση της ροπής όταν ο αναβάτης χρειάζεται ελεγχόμενο σπινάρισμα για να διατηρήσει μια γρήγορη αλλά σταθερή πλαγιολίσθηση. Και οι δύο περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε highside.

Η εισαγωγή του Stability Control στο MotoGP συζητείται εδώ και χρόνια, ειδικά μετά το τεράστιο highside του Pol Espargaro στη Βαλένθια το 2021, που τον έθεσε εκτός για το υπόλοιπο του Σαββατοκύριακου.
"Με τα ηλεκτρονικά που έχουν στην διάθεση τους έως τώρα, οι κατασκευαστές μπορούν να ρυθμίσουν μόνο ένα είδος “σπινιαρίσματος”, αυτό στο κέντρο", είχε εξηγήσει τότε ο Espargaro. "Όταν σηκώνεις τη μοτοσυκλέτα, υπάρχει ένα σπινάρισμα και το TC το ελέγχει. Αλλά υπάρχει και ένα άλλο είδος πλαγιολίσθησης, όταν η μοτοσυκλέτα είναι γερμένη. Δεν υπάρχει λειτουργία για να το ελέγξει αυτό. Στις μοτοσυκλέτες δρόμου υπάρχει ήδη, και πρέπει να πιέσουμε για να προστεθεί και στους νέους κανονισμούς".

Ο Jack Miller είχε προσθέσει: "Αυτό το πρόβλημα με το πλευρικό σπινάρισμα υπάρχει εδώ και χρόνια. Η μοτοσυκλέτα νομίζει ότι έχεις το σωστό επίπεδο σπινιαρίσματος, αλλά δεν υπολογίζει πόσο πλαγιασμένη είναι εκείνη τη στιγμή. Και τότε κόβει απότομα το γκάζι, που είναι το χειρότερο που μπορείς να κάνεις σε μια μεγάλη πλαγιολίσθηση".

Αναμένεται οι περισσότερες, αν όχι όλες, οι ομάδες να χρησιμοποιήσουν την αναβαθμισμένη ECU με το stability control στην Αυστρία αυτό το Σαββατοκύριακο.
"Το MotoGP δεσμεύεται να αυξήσει την ασφάλεια του αθλήματος", αναφέρει η επίσημη ανακοίνωση. "Η ανάπτυξη του stability control ξεκίνησε για να γίνει ακόμη ένα βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση, καθώς μειώνει περαιτέρω την πιθανότητα ατυχημάτων τύπου highside. Χάρη στη στενή συνεργασία μεταξύ του MotoGP, του προμηθευτή ECU Marelli και της MSMA, το σύστημα είναι πλέον έτοιμο για την πρώτη του εμφάνιση αυτό το Σαββατοκύριακο".