Isle of Man TT: 112 χρόνια 274 νεκροί - Πλήρης Λίστα – Γιατί δεν ακυρώνεται

Ο πιο επικίνδυνος αγώνας του κόσμου
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

12/6/2019

Με την ολοκλήρωση του φετινού Isle of Man TT κατά το οποίο ένας αναβάτης -άλλος ένας αναβάτης- ο 27χρονος Daley Mathison έχασε την ζωή του, η λίστα των νεκρών στην εκατονταετή και βάλε πορεία του αγώνα, έδειξε πως δεν πρόκειται να σταματήσει να μακραίνει… Από την ημέρα που η διαδρομή του νησιού άνοιξε για τις μοτοσυκλέτες, όταν μέχρι πρότινος χρησιμοποιούταν για τα αυτοκίνητα, σε μία εποχή που ο περισσότερος πληθυσμός της Γης μετακινούταν με άμαξες και άλογα κι όλα τα υπόλοιπα ήταν πολύ πρώιμα, το Isle of Man άρχισε να μετρά δυστυχήματα. Από την πρώτη στιγμή, από τις πρώτες δοκιμές πριν τον πρώτο αγώνα μοτοσυκλετών και υπήρχε ήδη δυστύχημα όταν ο Victor Surridge έχασε την ζωή του στην Glen Helen, που θα γινόταν μακάβρια θρυλική στα χρόνια που θα ακολουθούσαν…

Αν γίνει ένας απολογισμός που συμπεριλαμβάνει όλα τα δυστυχήματα στο νησί, μαζί με το Manx Grand Prix και το Classic TT, προσθέτοντας τους θεατές και τους κριτές που έχουν σκοτωθεί μαζί με τους αναβάτες στο πέρασμα του χρόνου, τότε ο τραγικός αριθμός ανεβαίνει πολύ ψηλά αγγίζοντας αυτή την στιγμή τους 274 νεκρούς συνολικά. Πρώτη χώρα σε απώλειες είναι η Μεγάλη Βρετανία με συντριπτική διαφορά, κι από εκεί και πέρα μονάχα το ίδιο το νησί, που είναι αυτόνομο διοικητικά, μετρά διψήφιο αριθμό θυμάτων. Τόσο χαοτική είναι η απόσταση που χωρίζει τις χώρες σε δυστυχήματα. Αυτό αρχίζει να σκιαγραφεί κάπως και τον λόγο που ένας αγώνας που χαρακτηρίζεται ως ο πλέον επικίνδυνος στον κόσμο, δεν σταματά εδώ και εκατό χρόνια, και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Πώς γίνεται και δεν διώκονται οι διοργανωτές, πως και δεν πληρώνουν υπέρογκα ποσά σε αποζημιώσεις, ιδιαίτερα την στιγμή που χάνονται ζωές κριτών και κι εργαζομένων. Δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία των κριτών και οι υπόλοιποι είναι εθελοντές, δεν πληρώνονται για τις ημέρες αυτές που δίνουν τον χρόνο τους. Η εκπαίδευσή τους έχει γίνει επί της πράξεως, μέσα από χρόνια που κάνουν το ίδιο, μετρώντας και μερικές απώλειες…

Η χώρα λοιπόν που τον διοργανώνει, είναι και η χώρα η οποία και έχει τις περισσότερες απώλειες. Κι αν εκείνη δεν κάνει κάτι να τον σταματήσει τότε δεν θα κάνει και κανείς άλλος… Και οι Άγγλοι δεν πρόκειται να κάνουν κάτι τέτοιο, όχι για το κέρδος που φέρνει αυτός ο αγώνας, ούτε γιατί είναι εγωιστές και γουστάρουν την προβολή τους. Τύποι σαν τον Guy Martin που παρατάνε τους αγώνες για να κάνουν μαραθώνιο στην Αμερικάνικη ήπειρο χάνοντας κάθε επαφή με οπαδούς, δεν συμπίπτουν σε μία τέτοια επιχειρηματολογία. Ας μείνουμε στο παράδειγμα του Guy Martin μιας και είναι από τους πλέον γνωστούς, διότι ούτε και πολλά λεφτά έχει βγάλει στην ζωή του. Μέχρι να κυκλοφορήσει το ντοκυμαντέρ και να τον κάνει γνωστό, με το ζόρι κάλυπτε τα έξοδα του αγώνα και κοιμόταν στο βανάκι του, μαζί με όλα τα υπόλοιπα που έκανε μέσα εκεί, για όποιον έχει δει το ντοκυμαντέρ… Είναι επαγγελματίες αγωνιζόμενοι, όμως κανείς τους πλην ελάχιστων δεν είναι έγινε πλούσιος, κι αν τα κατάφερε μέσα στο Isle of Man τότε μιλάμε για ένα όνομα γραμμένο σε δάχτυλο. Καμιά δεκαριά όλα μαζί δηλαδή… Οι υπόλοιποι αναβάτες; Εκείνοι που ξέρουν πως δεν έχουν καμία ελπίδα να δουν το όνομά τους να φιγουράρει κάπου; Σίγουρα δεν υποκινούνται με την ευτέλεια της ματαιοδοξίας ή του κέρδους…

Τέτοια επιχειρήματα, πως οι αγώνες αυτοί δεν ακυρώνονται γιατί κάποιοι βγάζουν λεφτά ή γιατί οι αναβάτες είναι ανώριμοι εγωπαθείς που γουστάρουν την προβολή, γίνονται με την ευκολία του σχολιασμού στο ίντερνετ, κι όχι γενικά στον κόσμο αλλά εδώ σε εμάς περισσότερο από ότι στην Αγγλία που είναι σημαντικά λιγότεροι όσοι ζητούν την ακύρωση του Isle of Man. Κι ας έχουν χάσει πάνω 200 συμπολίτες τους, σε σύνολο 274 νεκρών… Στα 112 χρόνια του, το Isle of Man έχει περάσει από όλα τα στάδια και στην σύγχρονη εποχή ακόμη και δυσκολίες. Πάντα στα δύσκολα ήταν οι ίδιοι οι αναβάτες που το στήριζαν, ούτε οι εταιρίες, ούτε κανείς άλλος. Κι αν οι ντόπιοι έχουν λόγο να γίνονται εθελοντές, μερικές φορές με τον κίνδυνο να καταλήξουν στο φέρετρο, μόνο και μόνο για τον τουρισμό, τότε οι τελευταίοι των τελευταίων αναβατών, εκείνοι που για να δουν την πρώτη δεκάδα θα πρέπει να εξαφανιστούν όλοι οι υπόλοιποι αντί να τους περάσουν, ποιον λόγο έχουν να προσφέρουν την στήριξή τους και να παίρνουν το τεράστιο ρίσκο; Σίγουρα η απάντηση δεν κρύβεται μέσα σε γρήγορη αντίδραση, γρήγορη πληκτρολόγηση στα κοινωνικά δίκτυα για να πάμε στο επόμενο θέμα, αυτό δηλαδή που μας χαρακτηρίζει γενικά σαν κοινωνία, ωστόσο υπάρχει ένα μεγάλο «αλλά». Αν υπάρχει ένας λαός στην Ευρώπη που πρέπει να είναι υπερβολικά ευαισθητοποιημένος απέναντι σε κάτι τέτοιο, τότε σίγουρα αυτοί είμαστε εμείς! Αν υπάρχει ένας που να δικαιολογείται να αντιδρά απέναντι σε κάτι που γίνεται νόμιμα και οργανωμένα -διαφορετικά δεν θα το συζητούσε κανείς- γιατί δεν θέλει να ακούει για αναβάτες που σκοτώνονται σε δημόσιους δρόμους, τότε σίγουρα είναι οι Έλληνες αυτοί που έχουν τον πρώτο λόγο στην όποια αντίδραση. Δεν επηρεάζουν όμως οι Έλληνες την διοργάνωση του Isle of Man, ούτε απασχολεί τους Άγγλους αν στην Ελλάδα υπάρχουν ή όχι οπαδοί, είμαστε λίγοι σε αριθμό. Οπότε η οποιαδήποτε αρνητική αντίδραση πέφτει σε τοίχο.

Έχοντας επισκεφτεί «το νησί» σε διαφορετικές χρονικές στιγμές της ιστορίας του Isle of Man, έχοντας συνομιλήσει με ανθρώπους όπως οι McGuinness και Dunlop, γίνεται κατανοητό πως το Isle of Man γίνεται για πολλούς διαφορετικούς λόγους από εκείνους που πιστεύει κανείς έχοντας ασχοληθεί επιφανειακά. Και είτε το θέλουμε εμείς, είτε όχι, το Isle of Man δεν υπάρχει περίπτωση να σταματήσει να διοργανώνεται.

Ας πάρουμε το παράδειγμα του Dunlop που ακριβώς έναν χρόνο πριν έχανε τον αδερφό του και τα ανίψια του έμεναν ορφανά, από δυστύχημα στον αγώνα Skerries 100 ενώ το 2008 είχε χάσει και τον πατέρα του.

Ο πατέρας του νεκρού William, ο Robert Dunlop, σκοτώθηκε στον North West 200 το 2008, τον αγώνα που πολλές φορές είναι πιο επικίνδυνος κι από το Isle of Man ενώ ο θείος του, Joey, σκοτώθηκε στην Εσθονία το 2000. Ο Michael έχει δει την οικογένεια του να ξεκληρίζεται με σταθερά βήματα ανά δεκαετία! Δεν μένεις σε αυτούς τους αγώνες από ματαιοδοξία όταν βάζεις έναν – έναν, την οικογένειά σου σε φέρετρο. Εκτός κι αν είσαι παρανοϊκός και ο Michael δεν είναι. Αντίστοιχα είχα ρωτήσει τον McGuinness, όταν μου έλεγε πως χαίρεται που έχει κόρες, γιατί αν είχε αγόρια μπορεί να ήθελαν να κάνουν ό,τι κι αυτός. Και τότε θα έχανε την ζωή του αν έπρεπε να πάει σε κάποιου την κηδεία… για τον ίδιο δεν τον νοιάζει. Προφάνώς ούτε για τον δικό του πατέρα και την δική του μητέρα! Δεν μπορεί να φανταστεί να κάνει κάτι άλλο στην ζωή του, και δεν μπορεί να τρέξει και σε πίστα. Έχουμε οδηγήσει μαζί, στην Mireval, μία πίστα δοκιμών της Dunlop και δεν ήταν καθόλου γρήγορος, χανόταν το μάτι του εκεί μέσα. Αν είσαι βλάκας, μπορείς να πεις πως πέρασες τον McGuinness, η πραγματικότητα όμως είναι πολύ πιο σύνθετη: Κάθε ένας από αυτούς τους τύπους εκεί μέσα το κάνει για τον δικό του λόγο και έχει διαφορετικό υπόβαθρο. Ο Cummins είναι πωλητής καφέ και επισκευάζει και αυτόματους πωλητές. Γέννημα θρέμμα του νησιού, ασχολείται με το Isle of Man γιατί από την απαρχή της ζωής του έβλεπε τις μοτοσυκλέτες αν περνούν από το παράθυρο του παιδικού του δωματίου. Θα μπορούσες να πεις πως στην περίπτωσή του φταίει η κοινωνία ολόκληρη, αλλά εκείνος δεν το βλέπει καθόλου έτσι. Αν οδηγείς μοτοσυκλέτα στο νησί, θα τρέξεις και στο Isle of Man…

Ο McGuinness μπήκε στους αγώνες για να κατευνάσει την ανάγκη του για αδρεναλίνη. Δεν τον νοιάζει αν υπάρχουν θεατές, ή αν καθαρίζει το μπαρ για να έχει λεφτά για λάστιχα, το μόνο που ήθελε ήταν η αδρεναλίνη, και στο Isle of Man βρήκε την μεγαλύτερη δόση που θα μπορούσε.

Κάθε ένας από αυτούς έχει τους δικούς του λόγους, κι όλοι μαζί θα συνεχίζουν να παίρνουν μέρος στον πιο επικίνδυνο αγώνα τον οποίο και έχουν πασχίσει να διατηρήσουν νόμιμο και σωστά οργανωμένο. Δεν τρέχουν ποτέ στους δρόμους αλλιώς, δεν κάνουν κόντρες, δεν έκαναν ποτέ άλλωστε. Αν κάποιος έχει σχηματίσει αυτό το προφίλ στο μυαλό του, είναι λάθος. Μάλιστα μόλις βγάλουν λίγα χρήματα κι αναγκαστούν να τα δηλώσουν στην Αγγλία, τότε έχουν σοβαρό πρόβλημα καθημερινής μετακίνησης με μοτοσυκλέτα, ακόμη και αν είναι πρωτοκλασάτοι όπως ο McGuinness, που μου έλεγε πως δεν μπορεί να πληρώσει την ασφάλειά του κι έτσι κυκλοφορεί με 125 Honda Grom! Πληρώνοντας κάθε χρόνο πάνω από τα διπλά της πραγματικής αξίας του σε ασφάλεια, γιατί δηλώνει επαγγελματίας αναβάτης… Ένας από τους πρώτους σε τίτλους στο νησί, αλλά δεν μπορεί να καλύψει την ασφάλειά του, που αν και υπέρογκη έτσι όπως τα κάνουν εκεί οι Άγγλοι, δεν παύει να είναι  ενδεικτική πως πλούσιος δεν έγινε.

Το Isle of Man είναι ένας από τους αγώνες με την μεγαλύτερη σε χρόνο υπόσταση, έπαψε να αποτελεί μέρος του πρωταθλήματος FIM το 1976 και πολύ κράτησε είναι η αλήθεια. Δεν θα θέλαμε ποτέ και σε καμία περίπτωση να βλέπαμε WSBK και MotoGP σε δημόσιους δρόμους, ΕΚΤΟΣ κι αν αυτοί γίνονται κάπως έτσι, όπως θα δούμε από το 2021. Μία κανονική πίστα δηλαδή, με όλες τις προδιαγραφές ασφαλείας, που τον υπόλοιπο χρόνο περνά κόσμος, έτσι ναι, μπορεί κανείς να το δεχτεί. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως μπορεί ταυτόχρονα να απαγορεύσει και στους Άγγλους να συνεχίσουν το πρωτάθλημα TT… Το 1970 ήταν η χρονιά με τους περισσότερους θανάτους, συνολικά έξι αναβάτες σκοτώθηκαν τότε με πρωτοσέλιδα εφημερίδων να ανακοινώνουν μία – μία τις κηδείες, και η παγκόσμια κατακραυγή ήταν μεγάλη, όπως και αντίστοιχα η αντίδραση των αναβατών. Μέχρι που έπαψε να αποτελεί μέρος του παγκοσμίου πρωταθλήματος. Από τότε η αντιμετώπιση είναι η εξής απλή, «μεγάλα παιδιά είναι ας κάνουν ό,τι θέλουν από την στιγμή που μιλάμε για κλειστούς δρόμους».

Η επιστήμη έχει αποφανθεί πάντως πως η συνεχής επιβολή της γνώμης, ακόμη κι όταν αυτή είναι σωστή, οδηγεί σε αντίδραση, ακόμη κι αν αυτός που αντιδρά ξέρει πως κάνει λάθος! Ένα δικό μας παράδειγμα πάνω σε αυτό, για να το καταλάβουμε καλύτερα: Όσο κι αν φωνάζει κανείς για κράνος το αποτέλεσμα είναι ένα, συνεχίζουμε και θα συνεχίσουμε να βλέπουμε λαό πολύ, να κυκλοφορεί ξεκράνωτος, ή φορώντας το στο χέρι.

Και είναι οι ίδιοι άνθρωποι που στο εξωτερικό θα ακολουθήσοθν το γράμμα του νόμου. Τι σημαίνει αυτό; Πως εδώ «επιτρέπεται» με την έννοια πως δεν διώκεται επαρκώς, για αυτό και το βλέπουμε να συμβαίνει. Δεν μιλάμε απαραίτητα για αστυνόμευση, ξεκινάμε πρώτα από το γεγονός πως κάποιος οδηγεί χωρίς κράνος και οι υπόλοιποι το αντιμετωπίζουν δίπλα του ως φυσιολογικό. Αντιδρώντας ψηφιακά δεν υπάρχει όφελος. Φωνάζοντας διαρκώς για κράνος κάτω από κάθε φωτογραφία, σε κάθε προφίλ, έχει αποδειχτεί πως δεν μπορεί να αποτελεί λύση. Κι αυτό γιατί πολύ απλά επιφέρει το αντίθετο αποτέλεσμα, ξυπνά την αντίδραση. «Το κράξιμο» πρέπει να γίνεται, μέχρι στο σημείο όμως που δεν έχει το αντίθετο αποτέλεσμα, από εκεί και πέρα είναι οι πράξεις που κάνουν την διαφορά. Και σε αυτές ακριβώς είναι που πάσχουμε ως κοινωνία… Στην Αγγλία δεν υπάρχει περίπτωση να μην σε σταματήσουν αν οδηγείς γρήγορα στο δρόμο ή δεν φοράς κράνος. Μία, δύο, τρεις το πολύ και μετά αντιμετωπίζεις από την παρατήρηση του συμπολίτη σου, έως και την φυλακή από τους μπάτσους. Αυτό ας το σκεφτούμε λίγο καλύτερα. Από την άλλη, στους ίδιους αυτούς Άγγλους, δεν ανοίγεις συζήτηση περί θανάτων στο Isle of Man. Κι όταν το κάνεις δεν μπορούν να καταλάβουν την δική σου ευαισθησία επί του θέματος, για έναν νόμιμο αγώνα μεταξύ ελεύθερων ανθρώπων, και δεν μπορούν να το καταλάβουν μιας και δεν ξέρουν πώς είναι να χάνονται σε ένα καλοκαίρι στους δρόμους, περισσότεροι από όσοι εκατό χρόνια στο Isle of Man!

 
 
 
Αναβάτες που έχουν σκοτωθεί στο Isle of Man TT
N#
Χώρα / Αναβάτης
Χρονολογία
Μοτοσυκλέτα
1
England Victor Surridge
27 June 1911[4]
Rudge-Whitworth[4]
2
England Frank R Bateman
6 June 1913[6]
499cc Rudge
3
United Kingdom Fred Walker
19 May 1914[7]
Royal Enfield
4
England J H H Veasey
15 June 1923[9]
500cc Douglas
5
Isle of Man Ned Brew
15 September 1923[10]
Frera
6
England J T A Temple
31 August 1925[11]
Norton
7
England Archie Birkin
7 June 1927[12]
500cc McEvoy
8
England John Cooke
15 June 1927[14]
249cc DOT
9
England Cecil Ashby[15]
10 June 1929[16]
New Imperial
10
England Doug Lamb
14 June 1929[17][18]
500cc Norton
11
England Freddie Hicks
19 June 1931[19]
AJS
12
England Frank Longman
14 June 1933[21]
Excelsior
13
England Arthur Pilling
31 August 1933[22]
Norton
14
England Syd Crabtree[23]
13 June 1934[24]
Excelsior
15
England John Gilbert
3 September 1934[25]
Velocette
16
England J.P.Williamson
6 September 1934[25][26]
498cc Rudge
17
England J.A.MacDonald
17 June 1935[27]
Norton
18
England Doug Pirie
19 June 1935[27]
New Imperial
19
England Jack Moore
13 June 1938[29]
Norton
20
England Percy Pritlove
12 September 1938[30]
Vincent HRD
21
Nazi Germany Karl Gall
2 June 1939[31][32]
494cc BMW[34]
22
England A.W.F.Johns
26 August 1946[35]
500cc Norton
23
England Peter M Aitchinson
5 September 1946[36]
500cc Norton
24
Republic of Ireland Benjy Russell
9 September 1947[37]
Moto-Guzzi
25
South Africa Johan Erik van Tilburg
28 May 1948[40]
348 cc AJS[41]
26
England Thomas Bryant
3 June 1948[42]
Velocette
27
England Neil ('Noel') Christmas[23]
11 June 1948[44]
500cc Norton
28
England Ben Drinkwater
13 June 1949[45]
350cc Norton
29
England John Makaula-White
29 May 1950[48]
500cc Triumph
30
England Thomas A. Westfield
30 May 1950[48]
500cc Triumph
31
England Alfred Bent
8 September 1950[49]
Velocette[51]
32
England Leonard C Bolshaw
29 May 1951[52]
Triumph
33
England John P. O’Driscoll
31 May 1951[52]
Rudge
34
England John T Wenman
4 June 1951[53]
Norton
35
England Doug L Parris
4 June 1951[55]
Douglas
36
England Chris Horn
8 June 1951[56]
Norton
37
England J.M. Crowe
14 September 1951[57]
Norton
38
England Frank Fry
4 June 1952[56]
Norton
39
England Brian A. Jackson
2 September 1952[59]
496cc Norton
40
England Ivor K. Arber
2 September 1952[59]
Norton
41
England Kenneth R.V. James
5 September 1952[60]
500cc Manx Norton
42
England Michael Richardson
11 September 1952[62]
348cc AJS
43
England Harry L Stephen
8 June 1953[63]
Norton
44
England Thomas W Swarbrick
8 June 1953[63]
350cc AJS
45
England Les Graham
12 June 1953[66]
500cc MV Agusta
46
Australia Geoffrey G. Walker
12 June 1953[66]
Norton
47
England Raymond G Ashford
7 June 1954[69]
350cc BSA
48
England Simon Sandys-Winsch
18 June 1954[70]
350cc Velocette
49
England Ronald Butler
7 September 1954[72]
350cc AJS
50
England Eric W. Milton
3 September 1955[73]
499cc BSA
51
Scotland James Watson Davie
6 September 1955[74]
AJS
52
England David Merridan
11 June 1956[75]
499cc BSA Gold Star
53
Wales Peter G Kirkham
14 June 1956[76]
350cc BSA
54
England Maurice W. Saluz
31 August 1956[77]
500cc Norton
55
England Charles F Salt
7 June 1957[79]
BSA
56
New Zealand John F. Antram
26 May 1958[81]
AJS
57
Southern Rhodesia Desmond D. Woolf[82]
6 June 1958[82]
498cc Norton
58
England Maurice Wassell
5 September 1958[83]
350cc AJS[84]
59
England John Hutchinson
8 September 1958[85]
350cc BSA[87]
60
England James E. Coates
5 September 1959[88]
AJS
61
England John D. Hamilton[89]
10 September 1959[90]
500cc Norton
62
England John T. Sapsford
8 September 1960[91]
500cc BSA
63
England Michael T Brookes
10 June 1961[92]
499cc Norton
64
Switzerland Marie Lambert
12 June 1961[93]
BMW
65
England Ralph Rensen
16 June 1961[96]
Norton
66
England Geoffrey J Griffin
31 August 1961[97]
500cc G50 Matchless
67
England Fred Neville
5 September 1961[98]
350cc AJS
68
Australia Tom Phillis
6 June 1962[100][101]
285cc Honda
69
New Zealand Colin Meehan
6 June 1962[100][101]
349cc AJS
70
England Tom Pratt
4 September 1962[103]
348cc Norton[103]
71
England Charles E Robinson
4 September 1962[104]
305cc Honda
72
England Geofrey C. Prentice
4 September 1962[104]
AJS
73
England Keith T. Gawler
6 September 1962[105]
499cc Norton
74
England Raymond Rowe
5 September 1963[106]
499cc Norton[107]
75
England Brian W Cockrell
2 June 1964[108]
Norton
76
England Laurence P Essery
9 June 1964[109]
Matchless
77
England George B Armstrong
1 September 1965[110]
Triton
78
Japan Toshio Fujii
26 August 1966[112]
125cc Kawasaki[114][115]
79
United Kingdom Brian Duffy
28 August 1966[116]
250cc Yamaha
80
England Alfred E Shaw
10 June 1967[117]
500cc Norton
81
England Geoffery Proctor
29 August 1967[119]
248cc Cotton[121]
82
England Kenneth E. Herbert
1 September 1967[122]
499cc Norton
83
New Zealand Ian D.Veitch
10 June 1968[123]
Kawasaki
84
England Peter Ray
3 September 1968[124]
Aermacchi
85
Wales Roger Perrier
3 September 1968[124]
Norton
86
England Arthur Lavington
6 June 1969[125][126]
350cc Velocette
87
England Gordon V.Taylor
25 August 1969[127]
325cc Kawasaki
88
England Michael L. Bennett
26 August 1969[127]
500cc Norton
89
Scotland Iain Sidey
28 August 1969[128]
Norton
90
England Les Iles
1 June 1970[129]
125cc Bultaco
91
England Michael Collins
3 June 1970[131]
496cc Seeley
92
England Denis Blower
3 June 1970[132]
499cc BSA Sidecar
93
Francoist Spain Santiago Herrero
8 June 1970[133]
250cc Ossa
94
Malta John Wetherall
12 June 1970[135]
499cc Norton
95
Northern Ireland Brian Steenson
12 June 1970[136]
498cc Seeley
96
England George Collis
1 September 1970[137]
Yamaha
97
England Brian Finch
9 June 1971[138][139]
Suzuki T500
98
Wales Maurice A.Jeffery
12 June 1971[139][140]
499cc Manx Norton
99
Italy Gilberto Parlotti
9 June 1972[141]
125cc Morbidelli
100
Republic of Ireland Chris M. Clarke
28 August 1972
250cc Yamaha
101
England John L. Clarke
2 June 1973[142]
Suzuki T20 Super Six
102
England Eric R. Piner
5 September 1973[143]
250cc Yamaha
103
England Peter L. Hardy
27 May 1974[144]
750cc HTS – Imp
104
England David J. Nixon
1 June 1974[145]
741cc Triumph Trident
105
England Nigel J. Christian
26 August 1974[146]
250cc Yamaha
106
England David Forrester
3 September 1974[147]
350cc Kirby – Metisse
107
England Peter McKinley
28 May 1975[148]
700cc Yamaha
108
England Phil Gurner
4 June 1975[149]
351cc Yamaha
109
Northern Ireland Brian McComb
2 September 1975
250cc Yamaha
110
West Germany Walter Wörner
7 June 1976[150]
496cc Yamaha
111
Australia Les Kenny
12 June 1976[152]
250cc Yamaha
112
England David Featherstone
7 September 1976[153]
350cc Yamaha
113
England Peter Tulley
30 August 1977[154]
347cc Yamaha
114
Northern Ireland Ivan Houston
31 August 1977[155]
250cc Yamaha
115
England Norman Tricoglus
3 September 1977[156]
347cc Yamaha
116
England Neil Edwards
7 September 1977[158]
347cc Yamaha
117
Wales Stephen Davies
1 June 1978[159]
347cc Yamaha
118
England Mac Hobson
5 June 1978[160]
750cc Yamaha
119
England Kenny Birch
5 June 1978[162]
750cc Yamaha
120
Switzerland Ernst Trachsel
5 June 1978[164]
499cc Suzuki
121
New Zealand Michael Adler
9 June 1978[165]
350cc Yamaha
122
England Michael L. Sharpe
29 August 1978[166]
347cc Yamaha
123
England Steve Verne
4 June 1979[167]
738cc Suzuki
124
United Kingdom Fred Launchbury
8 June 1979
248cc Maico
125
England Stephen R. Holmes
27 August 1979[169]
350cc Yamaha
126
England Alain Taylor
6 September 1979[170]
246cc Yamaha
127
England Martin B. Ames
31 May 1980[171]
750cc Yamaha
128
England Andrew M. Holme
2 June 1980[173]
Yamaha
129
England Roger W. Corbett
6 June 1980[174]
948cc Kawasaki[175]
130
Australia Kenneth M. Blake
9 June 1981[176]
350cc Yamaha
131
England Alan K. Atkins
8 September 1983[177]
347cc Yamaha
132
United Kingdom Roger J. Cox
29 May 1984[178]
750cc Yamaha
133
Northern Ireland David James Millar
30 August 1984[179]
350cc Aermacchi
134
Sweden Sven Tomas Eriksson
28 May 1985[180]
750cc Yamaha
135
Sweden Mats Urban Eriksson
28 May 1985[181]
750cc Yamaha
136
England Rob Vine
7 June 1985[182]
500cc RG Suzuki
137
Isle of Man Ian Ogden
28 May 1986[183]
500cc Suzuki
138
England Alan G. Jarvis
30 May 1986[184]
750cc Yamaha
139
Northern Ireland Eugene P. McDonnell
4 June 1986
250cc EMC
140
England Andy Cooper
6 June 1986[185]
750cc Suzuki
141
United Kingdom Nigel Hale
27 August 1986
250cc EMC
142
Republic of Ireland Kenneth P. Norton
25 August 1987
350cc Yamaha
143
United Kingdom Martin Jennings
1 September 1987
350cc Yamaha
144
United Kingdom Ricky Dumble
2 June 1988
750cc Yamaha
145
United Kingdom Kenneth N. Harmer
3 June 1988
750cc Honda RC 30
146
United Kingdom Brian Warburton
3 June 1988
600cc Honda
147
Italy Marco Fattorelli
30 May 1989
750cc Yamaha
148
United Kingdom John Mulcahy
30 May 1989
1300cc Suzuki
149
Isle of Man Phil Hogg
2 June 1989
250cc TZ Yamaha
150
United Kingdom Phil Mellor
7 June 1989
1100cc GSXR Suzuki
151
United Kingdom Steve Henshaw
7 June 1989
1000cc FZR Yamaha[186]
152
Scotland Colin Keith
29 August 1989
500cc BSA
153
United Kingdom Ian Standeven
6 September 1989
347cc Yamaha
154
Isle of Man John Smyth
8 September 1989
1100cc Suzuki
155
United Kingdom Bernard Trout
3 September 1990
250cc Ducati[187]
156
United Kingdom Kevin Howe
7 September 1990
750cc Honda RC30[187]
157
United Kingdom Ian Young
28 May 1991
Suzuki RGV 250cc[188]
158
Czechoslovakia Petr Hlavatka
29 May 1991
750cc Suzuki[189]
159
Republic of Ireland Frank Duffy
30 May 1991
125cc Honda
160
Scotland Roy Anderson
1 June 1991
750cc Yamaha[190]
161
Isle of Man Paul Rome
29 August 1991
250cc Yamaha
162
United Kingdom Mark Jackson
September 1991
600cc CBR F Honda
163
Austria Manfred Stengl
6 June 1992[191]
750cc Suzuki[192]
164
United Kingdom Craig Mason
3 September 1992
249cc Yamaha
165
United Kingdom John Judge
3 September 1992
600cc FZR Yamaha
166
United Kingdom Steve Harding
9 June 1993
600cc FZR Yamaha
167
United Kingdom Kenneth J. Virgo
3 September 1993
250cc Yamaha
168
Scotland Rob Mitchell
2 June 1994[193]
Yamaha FZR 600cc[194]
169
United Kingdom Mark Farmer
2 June 1994[195]
Britten V-Twin 1000cc[196]
170
United Kingdom Cliff Gobell
29 August 1994
492cc Weslake[197]
171
Isle of Man Paul Fargher
3 June 1995
600cc Yamaha
172
United Kingdom Duncan Muir
30 August 1995
600cc Honda
173
United Kingdom Nicholas E.A. Teale
1 September 1995
250cc Yamaha
174
England Aaron Kennedy
27 May 1996[198]
600cc Kawasaki[199]
175
New Zealand Rob Holden
31 May 1996[198]
916 Ducati[200]
176
England Mick Lofthouse
31 May 1996[198]
250cc Spondon Yamaha[200]
177
England Stephen J. Tannock
1 June 1996[201]
Honda RC 30[200]
178
United Kingdom Nigel Haddon
19 August 1996
750cc Honda
179
Scotland Jack Gow
19 August 1996
350cc Norton
180
England Russell Waring
26 May 1997[202]
125cc TZ Yamaha[203]
181
England Colin Gable
26 May 1997[204]
750cc Honda[205]
182
Isle of Man Danny Shimmin
16 August 1997
349cc Aermacchi
183
Isle of Man Pamela Cannell
18 August 1997
250cc Yamaha
184
United Kingdom Roger Bowler
18 August 1997
500cc Matchless
185
Republic of Ireland Emmet Nolan
29 August 1997
750cc Yamaha
186
Isle of Man Mike Casey
8 June 1998[206]
Honda RS 250cc[208]
187
Wales Charles I Hardisty[209]
12 June 1998[209]
Kawasaki ZXR7RR[210]
188
United Kingdom John Henderson
12 June 1998
Honda 750cc[211]
189
United Kingdom Adam Woodhall
27 August 1998
996cc Suzuki[212]
190
United Kingdom Rob Wingrave
27 August 1998
500cc Norton[213]
191
United Kingdom Chris East
31 August 1998
Matchless
192
Netherlands Bernadette Bosman-Saalbrink
31 May 1999[214]
600cc Ireson Yamaha[216]
193
England Simon Beck
1 June 1999[217]
Honda RC45[218]
194
England Terry Fenton
7 June 1999[219]
Honda CBR 600cc[221]
195
New Zealand Stuart Murdoch
9 June 1999[222]
Honda 600cc[224]
196
United Kingdom Martin J. Smith
3 September 1999
600cc Honda[225]
197
United Kingdom Stephen Wood
29 May 2000[226]
Baker Yamaha 600cc[227]
198
United Kingdom Chris Ascott
30 May 2000[226]
Kawasaki ZXR400[228]
199
Northern Ireland Raymond Hanna
31 May 2000[226]
TZ 250cc Yamaha[229]
200
United Kingdom Leslie Williams
9 June 2000
1000cc Honda VTR-SP1[230]
201
United Kingdom Kenneth Munro
19 August 2000
600cc Honda[231]
202
United Kingdom Colin Daniels
27 May 2002[232]
600cc Suzuki[233]
203
United Kingdom Shane Ellis
19 August 2002
1000cc Aprilia[234]
204
United Kingdom Leslie Turner
19 August 2002
600cc Yamaha[235]
205
United Kingdom Phil Hayhurst
31 August 2002
124cc Yamaha[236]
206
England David Jefferies
29 May 2003[237]
Suzuki GSX-R1000[240]
207
United Kingdom Martin Farley
25 August 2003[241]
599cc Yamaha[242]
208
France Serge le Moal
29 May 2004[243]
125cc Honda RS[244]
209
Isle of Man Paul Cowley
2 June 2004[245]
600cc Yamaha Thundercat[247]
210
England Colin Breeze
5 June 2004[248]
Suzuki GSX-R1000[250]
211
Isle of Man Gavin Feighery
28 August 2004[251]
600cc Suzuki[252]
212
Isle of Man Tommy Clucas
1 September 2004[253]
600cc Honda[254]
213
Sweden Joakim Karlsson
30 May 2005[255]
1000cc Suzuki GSXR[256]
214
England Les Harah
4 June 2005
600cc Yamaha[257]
215
England Gus Scott
10 June 2005[258]
1000cc Honda CBR[259]
216
England Geoff Sawyer
24 August 2005[260]
496cc Matchless[261]
217
England John Loder
26 August 2005[260]
496cc Seeley[262]
218
England Eddie Byers
31 August 2005[263]
350cc 7R AJS[264]
219
England Tim Johnson
31 August 2005[263]
349cc Aermacchi[265]
220
Republic of Ireland John Bourke
1 September 2005
600cc Suzuki[266]
221
United Kingdom Don Leeson
2 September 2005
400cc Honda[267]
222
Japan Jun Maeda
29 May 2006[268]
1000cc Honda Fireblade[269]
223
Isle of Man Terry Craine
21 August 2006[270]
250cc Honda
224
England Marc Ramsbotham
8 June 2007[271]
1000cc GSXR Suzuki[274]
225
Wales John Goodall
25 August 2008[275]
AJS 7R 349cc[276]
226
Isle of Man John Crellin
12 June 2009[277]
1000cc Suzuki[278]
227
England Richard Bartlett
1 September 2009[279]
Honda CBR 600cc[280]
228
New Zealand Paul Dobbs
10 June 2010[281]
600cc Suzuki[283]
229
Austria Martin Loicht
10 June 2010[281]
600cc Honda[285]
230
Scotland Jamie Adam
1 September 2010[286]
600cc Suzuki GSX-R[288]
231
England Chris Bradshaw
1 September 2010[286]
600cc Yamaha R6[288]
232
England Bill Currie
31 May 2011[289]
600cc LCR Yamaha[291]
233
England Kevin Morgan
31 May 2011[289]
600cc LCR Yamaha[291]
234
Republic of Ireland Derek Brien
6 June 2011[292]
600cc Yamaha[294]
235
England Neil Kent
24 August 2011[295]
250cc Yamaha[297]
236
Northern Ireland Wayne Hamilton
29 August 2011[298]
600cc Yamaha R6[300]
237
Scotland Adam Easton
31 August 2011[301]
499cc Norton Manx[302]
238
Isle of Man Steve Osborne
24 August 2012[303]
650cc Hyosung[305]
239
Northern Ireland Trevor Ferguson
29 August 2012[306]
650cc Kawasaki[307]
240
Japan Yoshinari Matsushita
27 May 2013[308]
600cc Suzuki[310]
241
England Bob Price
2 June 2014[311]
600cc Yamaha[313]
242
England Karl Harris
3 June 2014[314]
1000cc Kawasaki[317]
243
Northern Ireland Stephen McIlvenna
19 August 2014[318]
600cc Yamaha[321]
244
England Tim Moorhead
22 August 2014[319]
700cc Suzuki[323]
245
England Gary Firth
29 August 2014[324]
600cc Honda[323]
246
France Franck Petricola
3 June 2015[326]
BMW S1000RR[328]
247
Netherlands Dennis Hoffer
26 August 2015[329]
Honda CBR600[331]
248
England David Taylor
4 September 2015[329]
Suzuki[332]
249
Australia Dwight Beare
4 June 2016[333]
600cc Suzuki LCR[336]
250
England Paul Shoesmith
4 June 2016[337][338]
BMW S1000RR[335]
251
England Ian Bell
10 June 2016[340]
600cc Yamaha LCR[343]
252
England Andrew Soar
10 June 2016[344]
1000cc GSX-R Suzuki[345]
253
England Davey Lambert
6 June 2017[346]
1000cc Kawasaki[347]
254
Netherlands Jochem van den Hoek
7 June 2017[348]
1000cc Honda[351]
255
Republic of Ireland Alan Bonner
7 June 2017[352]
BMW S1000RR
256
Isle of Man Dan Kneen
30 May 2018[353]
BMW S1000RR
257
Scotland Adam Lyon
4 June 2018
600cc Yamaha
258
England Alan 'Bud' Jackson
24 August 2018[354]
500cc Norton
259
England Daley Mathison
3 June 2019
1000cc BMW
Θάνατοι αγωνιζομένων εκτός δοκιμών και αγώνα - στα πλαίσια όμως του Isle of Man
 
United Kingdom Jack Trustham
9 June 1998
Imp Classic 998cc[357]
 
Switzerland Peter Järmann
2 June 2003[358]
Bultaco TSS 250cc[359]
 
Wales Samuel G.R. Birt
21 August 1926[360]
Zenith[362]
 
England John Simister
28 May 1951[363]
 
 
Australia Laurie Boulter
31 May 1954[364]
Norton
Υπόλοιποι θάνατοι -όχι αγωνιζομένων
 
Ονοματεπώνυμο
Χρονολογία
Ρόλος
 
United Kingdom Denis A. Harmer[355]
7 September 1976[356]
Αστυνομικός
 
United Kingdom April Bolster
10 June 2005[258]
Κριτής
 
Isle of Man Bernard Rodgers
10 June 1953[366]
Κριτής
 
United Kingdom John Goldsmith
28 May 1962[367]
Κριτής
 
Isle of Man Martyn Heyes
1 September 2006[368]
Κριτής
 
United Kingdom P.H. Guest
28 May 1980[369]
Κριτής
 
United Kingdom Tim O'Connell
29 August 2005
Θεατής
 
United Kingdom Dean Jacob
8 June 2007[271]
Θεατής
 
Australia Gregory Kenzig
8 June 2007[271]
Θεατής
 
Scotland James Neilson
18 June 1953[371]
Κριτής
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Στα Σκόπια με τους "Λύκους της Νύκτας": Ο μοτοσυκλετισμός των γειτόνων...

Ο μοτοσυκλετισμός της FYROM, οι ομοιότητες και οι διαφορές μας
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

13/6/2018

Έχει περάσει μία πενταετία από το οδοιπορικό στα Σκόπια παρέα με τους «Λύκους της Νύχτας» που προεδρεύουν της ομοσπονδίας μοτοσυκλέτας της γειτονικής χώρας, αλλά οι πρόσφατες εξελίξεις καθιστούν εκείνο το ρεπορτάζ επίκαιρο. Διότι είναι χαρακτηριστικό να ακούς τον Λένιν, ντυμένο με δερμάτινα και παρουσιαστικό που παραπέμπει σε ακροδεξιά οργάνωση των Σκοπίων, να λέει πως δεν υπάρχει καμία ιστορική σύνδεση της χώρας του με την Μακεδονία, αλλά η κλοπή της ιστορίας ήταν πράξη αυτοσυντήρησης και για αυτό θα την συνεχίσουν. Λίγα χρόνια μετά, στο σήμερα, η μοτοσυκλετιστική οργάνωση της γειτονικής χώρας, «Λύκοι της Νύκτας», παίζει το τελευταίο χαρτί προπαγάνδας: Αντιδρούν –φαινομενικά- απέναντι στην συμφωνία για να δείξουν πως πρόκειται για κάτι που δεν τους συμφέρει, σε μία σειρά προκαθορισμένων αντιδράσεων που γίνονται βάση προγράμματος. Οι γείτονες είναι και ενωμένοι και οργανωμένοι, σε αντίθεση με εμάς.. Αναδημοσιεύουμε ένα αρκετά παλιό ρεπορτάζ του περιοδικού, που δείχνει από την πλευρά του μοτοσυκλετισμού, πως η πολιτική είναι κομμάτι της καθημερινότητάς μας και φανερώνει πολλές πτυχές της εξέλιξης στην πορεία αυτού του ζητήματος, έως αυτό το σημείο που βρισκόμαστε σήμερα:

Διασυνοριακό οδοιπορικό: Από τις Σέρρες στα Σκόπια, παρέα με τους «Λύκους της Νύκτας»

Κάθε ταξίδι γίνεται για να γνωρίσεις νέους τόπους και κατ’ επέκταση τους ντόπιους, όμως αυτό ξεκίνησε ανάποδα, γνωρίζοντας πρώτα τους ανθρώπους και μετά περάσαμε όλοι μαζί τα σύνορα. Ένα τριήμερο εντός, εκτός και επί τα αυτά, των συνόρων με την FYROM. Συναντηθήκαμε στις Σέρρες με τους «Λύκους της Νύκτας» και περάσαμε τα σύνορα, επιστρέφοντας μαζί τους…

Χρειάζεται πάντα μια αφορμή για να κάνεις κάτι που θέλεις. Είναι περίεργο που δεν φτάνει μόνο η επιθυμία και απαιτείται και η αφορμή, όμως αυτό είναι μια άλλη μεγάλη συζήτηση, και άλλωστε έτσι λειτουργούν οι περισσότεροι άνθρωποι. Τελικά για να επισκεφτώ τη FYROM χρειαζόμουν απλώς μια αφορμή, η επιθυμία πάντα υπήρχε. Είναι όμως που στο θέμα του ονόματος έχω μια ιδιαίτερη ευαισθησία, είναι που πάντα πίστευα ότι οι μεταξύ μας διαφορές είναι αγεφύρωτες και ποτέ δεν το επιχειρούσα. Δεν είναι σωστό τα γεωπολιτικά παιχνίδια τρίτων, και τα πολιτικά λάθη τα δικά μας, να μαυρίζουν στο μυαλό κάποιου μια ολόκληρη χώρα στο χάρτη, όμως για μένα έτσι είχε γίνει. Στην περίπτωσή μου όμως συνέβη πολύ απότομα, μέσα σε μία χαρακτηριστική στιγμή που μου έχει αποτυπωθεί και την θυμάμαι ξεκάθαρα: Βρισκόμουν ακόμα στην σχολή στις ΗΠΑ, κι ένας από τους καθηγητές που αγαπούσε την Ελλάδα, ξεκίνησε μια συζήτηση σχετικά με την Θεσσαλονίκη που του περιέγραφα πριν από λίγο με τόσο πάθος και αγάπη. Ήταν τόσο ζοφερή η περιγραφή που διέκοψε το μάθημα και ήθελε να μάθει περισσότερα και πρώτα απ’ όλα το που βρίσκεται. Του λέω λοιπόν ότι είναι στο βορρά στη γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας, και στο πρόσωπό του σχηματίστηκε ένα τεράστιο ερωτηματικό λέγοντας μου μια φράση που την κουβαλώ και την θυμάμαι από τότε: "ναι αλλά αυτό δεν είναι στην Ελλάδα"!

Το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων ήταν για εμένα μέχρι εκείνη ακριβώς τη στιγμή, κάτι τόσο ξεκάθαρα λάθος που ήμουν σίγουρος ότι το έβλεπαν έτσι και οι υπόλοιποι. Ανακάλυψα όμως, κάπως απότομα, ότι δεν μπορούσα ποτέ ξανά να χρησιμοποιήσω τη λέξη Μακεδονία στις ΗΠΑ χωρίς να δώσω εξηγήσεις, κι αυτό μου έκανε τρομερή εντύπωση, ιδιαίτερα σε μία χώρα που φημίζεται για τις ελλιπείς γεωγραφικές γνώσεις του γενικού πληθυσμού. Την ίδια εποχή ένας φίλος που του έκλεψαν την μοτοσυκλέτα όσο έλειπε σε επαγγελματικό ταξίδι και έπρεπε να του το ανακοινώσουμε από το τηλέφωνο, μας εξηγούσε πόσο ανήμπορος ένιωθε εκεί μακριά, πόσο μάταιο ήταν να τρελαίνεται χωρίς να μπορεί να αντιδράσει. Ένιωθα το ίδιο κάθε φορά που μου ζητούσε κάποιος στις ΗΠΑ, να του εξηγήσω που είναι η Θεσσαλονίκη.

Φαντάζεστε να είστε από την Κρήτη, για παράδειγμα, να πάτε σε μια άλλη χώρα και να μη μπορείτε να εξηγήσετε στους ντόπιους πού βρίσκονται τα Χανιά χωρίς να σας περάσει για Άραβα; Ναι, μια τόσο ανόητη και βλακώδης εξήγηση. Τους έφερνα λοιπόν ένα αντίστοιχο παράδειγμα με τον Καναδά και το Ιλινόης. Αν ξαφνικά ο Καναδάς έσπαγε στη μέση και το ένα μισό αποφάσιζε να αλλάξει όνομα και να λέγεται Ιλινόης, εκδίδοντας μάλιστα χάρτες που έδειχναν όλο το Σικάγο μαζί με την υπόλοιπη πολιτεία ως ένα καινούριο διαφορετικό κράτος, πώς θα αντιδρούσαν; Οι περισσότεροι συμφωνούσαν λέγοντας πως θα έσκαγαν στα γέλια και θα γυρνούσαν το κεφάλι, και τότε τους απαντούσα ότι αυτό ακριβώς έκαναν και οι δικοί μας καταραμένοι υπουργοί εξωτερικών, και τώρα ο υπόλοιπος κόσμος πιστεύει ότι ένα μέρος αυτής της γελοιότητας είναι πραγματικότητα. Δεν υπάρχει καλύτερο πράγμα από το να γνωρίζεις τους γείτονές σου, όμως ήταν αυτού του είδους οι εμπειρίες που με έκαναν να μην θέλω να περάσω ποτέ εκείνα τα σύνορα, τα κοντινότερα στην πόλη μου, πριν φύγω στις ΗΠΑ και βρεθώ να εξηγώ τα αυτονόητα…

 

Τα μαύρα γιλέκα

Η αφορμή δόθηκε με μια πρόσκληση, μια πρόσκληση με την ευγενικότερη των προθέσεων. Οργανώθηκε ένα ταξίδι, ή μάλλον μια βόλτα για τους βορειοελλαδίτες, μέρος τους έργου Cross – border wheels, το οποίο είναι ενταγμένο στο IPA Πρόγραμμα Διασυνοριακής Συνεργασίας "Ελλάδα - πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας 2007-2013". Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτούσε τρόπους να αναπτυχθεί η φιλία μεταξύ των ανθρώπων εκατέρωθεν των συνόρων. Το ραντεβού είχε δοθεί στο αυτοκινητοδρόμιο των Σερρών όπου ανηφόριζα τις τελευταίες ηλιόλουστες μέρες, στις αρχές Νοεμβρίου, με ανάμεικτα συναισθήματα, έχοντας στο μυαλό μου όλα τα παραπάνω. Οι άνθρωποι μεταξύ μας δεν έχουμε λόγους να μην αναπτύξουμε την φιλία, είναι όμως πολλοί αυτοί που κερδίζουν από την διατήρηση της έντασης, κερδίζουν σε χρήμα δηλαδή, οπότε ίσως να ήταν προτιμότερο η Ευρωπαϊκή Ένωση να ξοδεύει τους πόρους της προσπαθώντας να βάλει μυαλό σε όσους ελέγχουν την εξουσία.

Έφτασα στις Σέρρες πριν από τους υπόλοιπους απολαμβάνοντας μια άδεια εθνική οδό στην οποία κυριαρχούσαν τα μυγάκια, ούτε νταλίκες, ούτε άλλες μοτοσυκλέτες, καθώς η κρίση ψαλιδίζει τα χιλιόμετρα. Την πίστα είχε κλείσει το Ferrari Club και πίνοντας τον απογευματινό καφέ, είχα και την πρώτη ευχάριστη έκπληξη. Ο πλοηγός, που καθοδηγεί την μεγάλη παρέα στην πίστα των Σερρών με αυτοκίνητο, ενημερώνει ότι θα φτάσουν σε 45 λεπτά, και η πρώτη μοτοσυκλέτα μπαίνει στο χώρο πίσω από τα νέα paddock σε 43, αφού ξεκινούσαμε με τέτοια ακρίβεια το οδοιπορικό δεν μπορούσε παρά να εξελιχθεί πολύ ευχάριστα.

Η πρώτη εντύπωση είναι θετική, οι γείτονες καταφθάνουν με πλήρη εξοπλισμό και ανάμεσά τους αρκετοί Έλληνες από το Κιλκίς, την Καβάλα αλλά και από τη Θεσσαλονίκη, ένας από αυτούς με το κράνος στο χέρι. Πάλι το κακό παράδειγμα εμείς το δίνουμε. Ακολουθεί μια γρήγορη ξεκούραση και προαιρετική βόλτα μέσα στην πίστα, μια που ο ήλιος μόλις είχε δύσει και το Ferrari Club την αποδέσμευσε. Η πλειοψηφία των Σκοπιανών έχουν cruiser, υπάρχουν αρκετοί με Goldwing, όπως και Έλληνες ο ένας από τους οποίους μάλιστα την έχει μετατρέψει σε trike! Μπαίνουν όλοι στην πίστα για τρεις γύρους και μια που έπεσε το σκοτάδι οι άνθρωποι της οργάνωσης δεν βλέπουν τους δύο Έλληνες που μπήκαν χωρίς κράνος: Εκείνος που έδωσε το κακό παράδειγμα, αντί να συνετιστεί, έπεισε έναν φίλο του να μην το βάλει ούτε εκείνος, ώστε να φαίνεται λίγο καλύτερος ο ίδιος..

«Δεν έχουμε καμία σχέση με τους Μακεδόνες, ούτε υπάρχει Μακεδονική γλώσσα. Μία μέρα πήγαν σχολείο τα παιδιά και μάθαιναν λέξεις που στο σπίτι τις έλεγαν διαφορετικά. Οι γονείς και οι παππούδες άκουγαν τα παιδιά στο δρόμο και έβγαζαν νόημα με την δεύτερη φορά. Τα πράγματα άλλαξαν από την μία ημέρα στην άλλη». 

Μένω εκτός και πιάνω κουβέντα με τον ιδιοκτήτη μιας λευκής Goldwing που έχει καινούρια πινακίδα με τα χαρακτηριστικά "ΜΚ", εξηγώντας του ότι είναι στο όριο των διεθνών κανονισμών και ότι μάλιστα εκκρεμεί και δικαστική απόφαση στο ανώτατο δικαστήριο των Σκοπίων καθώς ο κόσμος εκεί δεν θέλει πινακίδες στα λατινικά. Μου απαντά κυνικά ότι σε αυτόν δώσανε αυτή, και ότι όλα αυτά είναι πολιτικά θέματα με τα οποία δεν θέλει να εμπλέκεται. Είναι και αυτό μια άποψη.

Αφού έχουμε κεραστεί στη νέα -τότε- καφετέρια του αυτοκινητοδρομίου, γινόμαστε ένα μεγάλο γκρουπ και πηγαίνουμε προς το ξενοδοχείο Elpida Resort. Λίγα μέτρα πιο κάτω, περνώντας κάτω από τη μικρή γέφυρα των γραμμών του τρανού, ένας Σκοπιανός με Intruder μαρσάρει δίπλα μου για να κερδίσει σε μπάσο ήχο. Του λέω για να τον πειράξω ότι δεν ακούω τίποτα και πρέπει να το ξανά κάνει. Λίγο αργότερα, στο μπαρ του ξενοδοχείου θα συστηθούμε καλύτερα με τον Kosta και τον Kostantin, μέλη και οι δύο των "Night Wolves".

Έχει προηγηθεί ένα πλούσιο δείπνο και χαιρετισμός από το δήμαρχο, αλλά και ενημέρωση για την επόμενη μέρα, όμως θέλω να μάθω περισσότερα για τους γείτονες μοτοσυκλετιστές. Ο Kosta έχει δουλέψει για χρόνια στα καράβια, αποσύρθηκε και άνοιξε μπαρ στο κέντρο των Σκοπίων με την ευφάνταστη ονομασία "Van Goch", αλλά χωρίς να βάλει πίνακες του καλλιτέχνη, έχει όμως αφίσες, και το μαγαζί είναι σημείο συγκέντρωσης για τους μοτοσυκλετιστές. Φορούν και οι δύο δερμάτινα γιλέκα από τα οποία όμως έχουν αφαιρέσει τα διακριτικά από την πλάτη, καθώς στα σύνορα τους συμβούλεψαν να τα βγάλουν για να μην έχουν πρόβλημα με τη Χρυσή Αυγή. "Δεν μας ενοχλούν" τους είπαν, "για την ασφάλειά σας το κάνουμε". Δηλαδή οι υπάλληλοι στα σύνορα χρησιμοποίησαν την Χρυσή Αυγή ως δικαιολογία, εκεί έχουμε φτάσει.

Οι δύο νέοι φίλοι μου εξηγούν πως από μικρά παιδιά ερχόντουσαν στην Ελλάδα για διακοπές, και μάλιστα ο Kostantin νοικιάζει μόνιμα χώρο για τροχόσπιτο κάπου στον Πλαταμώνα όπου το επισκέπτεται με τα παιδιά του κάθε καλοκαίρι. Στην μόνη χώρα που μπορούν να κυκλοφορήσουν δίχως να αισθάνονται φόβο για την σωματική τους ακεραιότητα, είναι στην Ελλάδα και την προτιμούν με διαφορά για τις διακοπές τους, έναντι των υπόλοιπων γειτόνων. Ιδιαίτερα όταν ταξιδεύουν με μοτοσυκλέτα. Βόρεια είναι το Κόσοβο που ακόμα και ως μεγάλο γκρουπ είναι δύσκολο να διασχίσουν χωρίς μία βέβαιη επίθεση στις μοτοσυκλέτες. Μονάχα αν διασχίσουν την Αλβανία με ταχύ ρυθμό και φύγουν στο Μαυροβούνιο ή την Κροατία έχουν αντίστοιχη δόση ασφάλειας, πράγμα που αντιλαμβάνεται κανείς πως καθιστά την Ελλάδα μία ξεχωριστή για εκείνους περίπτωση. Μαθαίνω επίσης από πρώτο χέρι για την υπέρογκη φορολογία των καινούριων μοτοσυκλετών στη γειτονική χώρα, και το πόσο ακριβές είναι οι μοτοσυκλέτες της παρέας για τα δικά τους δεδομένα.

Ο Kostantin αναφέρεται στην προηγούμενη δουλειά του στα Ηνωμένα Έθνη και την προσπάθεια που γίνεται να προωθήσουν την ένταξη της χώρας τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μιλά άπταιστα αγγλικά και σε ένα από τα ταξίδια του έχει δουλέψει ως μεταφραστής για ένα Πολωνό, αφού η νέα γλώσσα που τους έφτιαξαν έχει κοινά στοιχεία και με τα Πολωνικά. Ναι το αναφέρει ξεκάθαρα, χωρίς υπαινιγμούς: «Μας έφτιαξαν γλώσσα σε μία μέρα Θάνο».. Είναι όλοι τους πλήρως συνειδητοποιημένοι για την πορεία που έχουν ακολουθήσει τα πράγματα τα τελευταία χρόνια: «Δεν έχουμε καμία σχέση με τους Μακεδόνες, ούτε υπάρχει Μακεδονική γλώσσα. Μία μέρα πήγαν σχολείο τα παιδιά και μάθαιναν λέξεις που στο σπίτι τις έλεγαν διαφορετικά. Οι γονείς και οι παππούδες άκουγαν τα παιδιά στο δρόμο και έβγαζαν νόημα με την δεύτερη φορά. Τα πράγματα άλλαξαν από την μία ημέρα στην άλλη». Ωστόσο αυτή η κουβέντα διακόπτεται καθώς δεν θέλουν να συνεχίσουν την κουβέντα μας στα μπαρ των Σερρών. Δεν νιώθουν άνετα να γυρνούν με τα δερμάτινα μέσα στην πόλη, παρόλο που κανείς δεν τους είπε τίποτα. Αντιθέτως η αμηχανία είναι δική τους, σαν να κάνουν κάτι λάθος, όπως λένε: "όμως στην Στρούμιτσα φίλε μου θα δεις, εκεί θα κάνουμε κανονικό πάρτι, θα νιώθουμε πιο άνετα". Κρατώ τις υποσχέσεις και η παρέα διαλύεται για να απολαύσει ο καθένας το δικό του ευρύχωρο δωμάτιο στο πολυτελές ξενοδοχείο των Σερρών.

Πράσινο παντού

Την επόμενη μέρα το πρωί ξεκινάμε μια πολύ λογική ώρα, καμιά βιασύνη από κανένα. Έχει έρθει και μια παρέα μοτοσυκλετιστών από τις Σέρρες που δίνει το καλό παράδειγμα, πλήρως εξοπλισμένοι και με άψογη συμπεριφορά στο δρόμο. Είμαστε πλέον 43 μοτοσυκλέτες στο σύνολο με ελληνικές και ξένες πινακίδες ανακατεμένες, βάζοντας στόχο την Κερκίνη όπου θα κάνουμε στάση για φαγητό. Το τοπίο είναι πανέμορφο, το πράσινο κυριαρχεί παντού και συναντάς κάθε λογής ζώα, από βουβάλια μέχρι εξωτικά πουλιά. Περνάμε από Μουριές και ανηφορίζουμε για τα σύνορα όπου ξεμπερδεύουμε αρκετά γρήγορα για τον όγκο της παρέας. Σε εμένα που είχα τη Long Term μοτοσυκλέτα του περιοδικού δεν κοίταξαν ούτε την άδεια του ιδιοκτήτη για να την βγάλω από τη χώρα, ούτε πράσινα κάρτα, τίποτα. Κοίταξαν διαβατήριο, είδαν την πινακίδα και πέρασα, έτσι απλά. Ακολουθεί μια σύντομη διαδρομή από την άλλη πλευρά της λίμνης Δοϊράνης, βάζουμε και βενζίνη με 1,38 Ευρώ, μιλώντας στον υπάλληλο στα Ελληνικά αφού η πελατεία του είναι ως επί το πλείστον ελληνική.

Ο δρόμος είναι όπως αυτός που αφήσαμε πίσω μας, γεμάτος με σαμαράκια και λακκούβες, όμως κατηφορίζοντας το βουνό για να φτάσουμε στο κάμπο της Στρουμίτσα η χάραξη αλλάζει και η πρόσφυση αναβαθμίζεται, το ίδιο και τα σπίτια, είναι πολύ πιο περιποιημένα. Επί Γιουγκοσλαβίας η πόλη αυτή είχε έντονο ελληνικό στοιχείο από το οποίο ελάχιστα ψήγματα παραμένουν…

Έπρεπε ως ορθόδοξοι να συσπειρωθούμε και να πούμε πως είμαστε κάτι το διαφορετικό γιατί αλλιώς θα σβήναμε από τον χάρτη.

Το ξενοδοχείο που θα καταλήξουμε βρίσκεται λίγο πιο έξω από την πόλη και έχει φρουρό στο πάρκινγκ, δίνοντας μία μεγάλη ανακούφιση. Αφήνουμε τα πράγματα και πηγαίνουμε κατευθείαν για το κέντρο της πόλης, όπου όλους τους Έλληνες περιμένει μια μεγάλη έκπληξη. Μόλις πριν από δύο χρόνια έχουν κατασκευάσει στην Στρουμίτσα μια τεράστια ανοικτή πλατεία σε Σοβιετικά πρότυπα χώρου, τοποθετώντας ένα άγαλμα ενός Βούλγαρου ήρωα που οικειοποιήθηκαν κατά την πάγια τακτική που ακολουθούν. «Δανείζονται» δηλαδή τα ιστορικά στοιχεία των γειτόνων τους, κατασκευάζοντας τον δικό τους μύθο. Για να γίνει η πλατεία υπογειοποίησαν τον κεντρικό τους δρόμο και έφτιαξαν και υπόγειο πάρκινγκ. Με λίγα λόγια ξεπέρασαν μία μεγάλη πλειοψηφία από τους δικούς μας δήμους και απέδειξαν ότι δεν χρειάζεσαι πολλά λεφτά για να κάνεις ένα τέτοιο έργο, φτάνει βέβαια να μην τα τρως σε μεζονέτες, ερωμένες ή εκδιδόμενες και άλλα τέτοια παραδείγματα που με ανοικτό το στόμα σχολιάζουν οι Έλληνες έχοντας σχηματίσει μικρές ξεχωριστές παρέες, με κοινό όμως θέμα συζήτησης: Συγκρίνοντας τα χάλια μας. Επιστρέφουμε στο ξενοδοχείο για το δείπνο και βρίσκουμε το πάρκινγκ γεμάτο καθώς πραγματοποιείται ένας γάμος στο εστιατόριο όπου όλοι χορεύουν σέρβικα τραγούδια που έχουν μεταφραστεί από τα ελληνικά κρατώντας την μουσική, είναι ένα κανονικό μπουζουκσίδικο με μόνη διαφορά την γλώσσα που ακούγεται!

Στο διπλανό εστιατόριο θα γίνει κατάληψη από την παρέα μας, Έλληνες και Σκοπιανοί μοτοσυκλετιστές στήνουν ένα διαφορετικό γλέντι. Πρωτοστατεί η μπάντα των Agusevi, μια ξακουστή μπάντα που η φήμη της έχει φτάσει και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ενώ είναι ιδιαίτερα αγαπητή στους Σερραίους της παρέας που τις δίνουν συνέχεια παραγγελιές. Είναι πασίγνωστοι και στις δύο πλευρές των συνόρων και ξεσηκώνουν εξίσου τον κόσμο με τα «χάλκινα». Γίνεται χαμός, βγαίνουν κιθάρες, και τα τραπέζια ενώνονται σε μια μεγάλη παρέα. Μέσα σε αυτό το χαμό προσπαθώ να μιλήσω με τον Λένιν, τον αρχηγό των "Night Wolves", και –πιο σημαντικό- πρόεδρο της εκεί ομοσπονδίας μοτοσυκλέτας. Είναι περήφανος για το club του και μου εξηγεί τους δεσμούς που υπάρχουν με τη Ρωσία, εκεί δηλαδή απ’ όπου ξεκίνησαν οι "Λύκοι της Νύχτας", με την δική του ομάδα/οργάνωση/ομοσπονδία να αποτελεί παρακλάδι. Εξιστορεί πως έχει υπάρξει μοτοσυκλετιστής συνοδείας του Πούτιν, και πηγαίνει τέσσερις φορές το χρόνο για να ενισχύσει τους δεσμούς με την κεντρική οργάνωση των "Night Wolves". Αφού επισημαίνουμε τις διαφορές που υπάρχουν στην μοτοσυκλετιστική παιδεία μεταξύ μας, -ευτυχώς όπως του λέω χαρακτηριστικά- και τον τελείως διαφορετικό τρόπο που λειτουργούν οι λέσχες, -επίσης ευτυχώς- αναπόφευκτα η συζήτηση πηγαίνει και στην πολιτική.

Ο Λένιν, όπως και οι υπόλοιποι, θέλει να μάθει αν είναι πρόσκαιρη η άνοδος της Χρυσής Αυγής (δεν θα ήταν τελικά) και έχει μια ενδιαφέρουσα άποψη για την Ιστορία. Η Ιστορία πρέπει να είναι κοινή για όλη την ανθρωπότητα, στον ίδιο πλανήτη ζούμε, λέει χαρακτηριστικά. Αν ο Μέγας Αλέξανδρος είναι Έλληνας γιατί να μην είναι και Σκοπιανός; Αυτό πυροδοτεί μία συζήτηση που καταλήγει σε μία εκπληκτική παραδοχή από τον ίδιο: «Κοίτα για εμάς είναι πολύ σημαντικό να είμαστε κάτι άλλο από Βούλγαροι γιατί δεχτήκαμε τεράστιους διωγμούς. Έπρεπε ως ορθόδοξοι να συσπειρωθούμε και να πούμε πως είμαστε κάτι το διαφορετικό γιατί αλλιώς θα σβήναμε από τον χάρτη. Ήταν θέμα επιβίωσης, κανείς δεν πιστεύει ότι είμαστε απόγονοι του Μ. Αλεξάνδρου. Οι νέες γενιές, ναι μπορεί πλέον να το πιστεύουν, αλλά το θέμα ξεκίνησε για να διαφοροποιηθούμε από την Βουλγαρία, μετά την κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας. Είχαν προσπαθήσει για χρόνια, να προσαρτήσουν την περιοχή». Μάλιστα, αλλά αν ήταν πράγματι έτσι θα μπορούσατε να έχετε οικειοποιηθεί τον "Τζένκις Χαν" ή τον "Μέγα Καθιστό Ταύρο" τον Ινδιάνο μάγο στο Τέξας, και όχι τον Μέγα Αλέξανδρο! Σύμφωνοι, είναι η απάντηση, αλλά οτιδήποτε άλλο ήταν καταδικασμένο να αποτύχει… Ο Λένιν έχει την στερεοτυπική εμφάνιση ενός ανθρώπου που δεν θα έκανες ποτέ μία τέτοια συζήτηση, κι όμως από εκείνον ακούγεται κάθε αλήθεια με τους υπόλοιπους να ζητούν «άδεια» από τον «αρχηγό» όταν θέλουν να συμπληρώσουν κάτι. Ελάχιστα χιλιόμετρα έξω από την πρωτεύουσά μας, μου λέει χαρακτηριστικά ο Kostantin, είναι ένα σημείο της χώρας που πρακτικά δεν είμαι ελεύθερος να πάω, μπορεί να πυροβολήσουν οι Αλβανοί και σίγουρα όχι με μοτοσυκλέτα μου λέει, θα μου την πάρουν με εμένα επάνω… Με την αποχώρηση των Agusevi οι συζητήσεις ξανά σταματούν και η παρέα συγκεντρώνεται για μια νέα εξόρμηση στην πόλη.

από την Ελληνική πλευρά, οι Έλληνες είχαν τελείως διαφορετικές μεταξύ τους μοτοσυκλέτες. Άλλο ένα στοιχείο που μας διαφοροποιεί από τους γείτονες...

Οι νέοι είναι ίδιοι παντού

Όλες οι προσδοκίες που είχαν δημιουργήσει το προηγούμενο βράδυ με τις περιγραφές τους οι Σκοπιανοί, βγαίνουν πέρα για πέρα αληθινές. Η τεράστια πλατεία έχει γεμίσει από νεαρό κόσμο με μια τεράστια αναλογία υπέρ των γυναικών που γυρνούν όλες με κοντές φούστες. Κάνει απίστευτο κρύο και ολόκληρη η πόλη καλύπτεται από ένα πυκνό σύννεφο κάπνας καθώς τα σπίτια ζεσταίνονται καίγοντας πέλετ και ξύλα αποκλειστικά. Τα μάτια μου τσούζουν από τον καπνό και από τα εκατοντάδες ζευγάρια πόδια που βλέπω εκτεθειμένα. Πηγαίνουμε από το ένα μπαρ στο άλλο και καταλήγουμε στο μεγαλύτερο της περιοχής, τέσσερις όροφοι γεμάτοι νεαρό κόσμο στην πλειοψηφία γυναίκες, και μάλιστα ο αέρας μέσα είναι πιο καθαρός απ’ ότι έξω! Γιατί μέσα δεν καπνίζει κανείς, εκτός από τον χώρο που έχει φτιαχτεί ειδικά για αυτό το σκοπό. Τα ποτά είναι καθαρά και κοστίζουν περίπου δύο Ευρώ, ενώ παρόλο που οι Έλληνες ξεχωρίζουμε, εισπράττουμε μονάχα νεύματα.

Οι "Λύκοι της Νύκτας" μας πήγαν στο Ελληνικό μοναστήρι για να δείξουν τα κοινά στοιχεία των δύο λαών...

Το επόμενο πρωί, το ίδιο χαλαρά όπως και την προηγούμενη μέρα, ξεκινάμε για το ορθόδοξο μοναστήρι Veljusa, περνώντας μέσα από χωριά με τακτοποιημένα χωράφια και καινούρια όμορφα σπίτια δίπλα στα άθλια παλιότερα. Πρόκειται για την ελληνική μονή της «Παναγίας Ελεούσας» και ο λόγος που μας πηγαίνουν εκεί οι Σκοπιανοί, αντί για την καταπράσινη ύπαιθρο, είναι για να τονίσουν πως υπάρχουν κοινά στοιχεία. Τα κάρα με τα άλογα βρίσκονται παντού, όπως και οι χωματόδρομοι, όμως είναι πασιφανές ότι η πρόοδος εκεί κυλά αρκετά γρήγορα. Μια σύντομη γνωριμία με τον κόσμο που κατοικεί γύρω από το μοναστήρι και η παρέα μας διαλύεται δίνοντας ευχές για ασφαλή επιστροφή.

Έχω επιλέξει να συνεχίσω παραμένοντας στην μικρή γειτονική χώρα, συνεχίζοντας για Γευγελή, πριν πάρω την Ε.Ο. για Αθήνα, και σε ένα σταυροδρόμι δίχως σήμανση με προλαβαίνει μια από τις Goldwing των Σκοπιανών, όπου με σπαστά Ελληνικά με προσκαλεί να συνεχίσουμε μαζί. Σε λιγότερο από μία ώρα έχουμε κιόλας παραγγείλει καφέ στο αγαπημένο του καφενείο, δεν φταίει που πηγαίναμε γρήγορα σε όλη τη διαδρομή με την Goldwing να πλαγιάζει όπως το CBR, αλλά οι αποστάσεις είναι μικρές στα Σκόπια. Ο φραπές στην γείτονα χώρα είναι σα γάλα κακάο, σαν να μην έχει νερό, και για αυτό ο νέος φίλος μου επιμένει να το γυρίσουμε σε μπύρα. Αλλά με την επιστροφή για μένα μόλις να έχει ξεκινήσει, κάτι τέτοιο είναι αδιανόητο, και με πολλές προσπάθειες τον πείθω. Οι πινακίδες για Αθήνα άλλωστε ξεκινούν μέσα από το Γευγελή...